Goalball verschilt hiermee van sporten zoals zwemmen en judo, waarin wetenschappelijk onderzoek laat zien dat (vrijwel) blinde sporters juist wel extra nadeel van hun beperking ondervinden ten opzichte van slechtziende sporters. Zowel het verplichte oogmaskerals de unieke eigenschappen van de sport, zorgen bij goalball voor een gelijk speelveld.
Wat is bekend?
- De classificatie van paralympische sporters is niet altijd gegrond op wetenschappelijke data
- In het zwemmers en judo zijn twee in plaats van drie klassen voor visueel beperkte sporters voldoende
Wat is nieuw?
- Bij goalball heeft de mate van visuele beperking geen invloed op de prestatie in het veld
- Eén klasse voor visueel beperkte sporters in goalball is voldoende
- Een set van zes prestatie-indicatoren verschaft inzicht in de verrichtingen van een goalball speler tijdens de wedstrijd
Paralympische deelnemers
De onderzoekers analyseerden de prestaties van 110 mannelijk en 106 vrouwelijke goalballspelers tijdens de Paralympische Spelen van 2016 en 2020. Op grond van de meting van hun visuele scherpte en/of grootte van het perifere zicht, waren ze wat betreft hun mate van beperking netjes verdeeld: 31% van hen was vrijwel blind (B1 klasse), 40% en 29% behoorden tot respectievelijk de B2 en B3 categorieën voor slechtzienden.
Tussen de spelers in deze drie klassen vonden de onderzoekers echter geen verschil op de zes prestatie-indicatoren: speeltijd, aantal worpen per minuut, aantal gemaakte doelpunten per minuut en per worp, aantal veroorzaakte penalty’s per minuut en aantal blokkeringen per minuut. Ook vonden de onderzoekers geen statistische relaties tussen de gezichtsscherpte van individuele spelers en hun prestaties in het veld. Alleen het aantal veroorzaakte penalty’s per minuut bij de mannen bleek iets toe te nemen bij een verslechtering van de visuele scherpte.
Man-vrouw verschillen
De onderzoekers vonden op drie van de zes prestatie-indicatoren wel verschillen tussen vrouwelijke en mannelijke goalballspelers. Vrouwen scoorden minder vaak (per minuut en per worp) en veroorzaakten minder penalty’s dan mannen. Het is daarom terecht dat vrouwen en mannen ieder hun eigen wedstrijden hebben. Maar voor beide groepen geldt dat één gezamenlijke klasse voor blinde en slechtziende sporters afdoende is om goalball op een eerlijke manier te spelen.
Tips voor coaches:
- Zolang spelers een oogmasker dragen, kunnen blinde en slechtziende goalballsporters prima met elkaar trainen.
- Wanneer vrouwen en mannen bij goalball samen trainen, houd er dan rekening mee dat hun prestaties op een aantal onderdelen verschillen.
- Je kunt de prestaties van goalballspelers in een wedstrijd beoordelen op grond van de volgende indicatoren: speeltijd, aantal worpen, aantal gemaakte doelpunten (per worp en per tijdsperiode), aantal veroorzaakte penalty’s en aantal blokkeringen.
Wat is goalball?
Goalball is bij uitstek een geschikte teamsport voor mensen met een visuele beperking. De balsport werd in 1946 bedacht ter ondersteuning van het herstel van blinde veteranen uit de Tweede Wereldoorlog. In 1976 stond goalball voor het eerst op het programma van de Paralympische Spelen. De sport wordt gespeeld op een veld van 18 x 9 meter. Er zijn twee teams van maximaal zes spelers, waarvan er drie in het veld zijn. Alle spelers dragen een geblindeerd oogmasker. Elk team probeert om beurten vanaf de eigen helft te scoren door de bal onderhands in het doel van de tegenstander te gooien; het andere team probeert de bal hierbij tegen te houden. Het doel is 1,3 meter hoog en spreidt zich over de gehele breedte van het veld uit. De bal zelf is 1,25 kilo zwaar; er zitten belletjes in zodat spelers hem horen aankomen. Een wedstrijd bestaat uit twee helften van ieder 12 minuten.
De cijfers achter een goalball wedstrijd
| Goals1 | Goals2 | Worpen | Penalty’s | Blokken | |
| Man | 0,086 | 0,046 | 1,43 | 0,035 | 1,06 |
| Vrouw | 0,054 | 0,025 | 1,32 | 0,013 | 1,11 |
Gemiddelde cijfers van de volgende prestatie-indicatoren uit het onderzoek: aantal gemaakte doelpunten per minuut1 en per worp2, aantal worpen per minuut, aantal veroorzaakte penalty’s per minuut en aantal blokkeringen per minuut.
Bronnen
- Martin AM, Ryu D, Jackson RC, Mann DL. Investigating the relationship between impairment and performance in goalball: A level playing field? J Sports Sci. 42 (19): 1785-1793, 2024.
